Zanieczyszczenie środowiska

Zanieczyszczeniem środowiska nazywamy niekorzystny wpływ działalności człowieka na środowisko. Zanieczyszczenie środowiska przybiera obecnie alarmujące rozmiary. Poważnie naruszamy wszystkie zewnętrzne powłoki ziemskie, czyli atmosferę, litosferę, hydrosferę i biosferę, powodując często nieodwracalne szkody.

Za zanieczyszczanie środowiska odpowiedzialny jest człowiek: populacja ludzka wciąż rośnie, co pociąga za sobą wzrost konsumpcji. Sprzyja temu również poprawa poziomu życia. To zaś powoduje zwiększenie wytwarzania energii, produkcji przemysłowej i rolniczej. Zwiększona konsumpcja oznacza zarazem więcej odpadów i więcej ścieków.

Skutki

Część emitowanych zanieczyszczeń, jak na przykład powstały podczas wypalania lasów czy w wyniku zmotoryzowanego ruchu drogowego dwutlenek węgla, jak również pochodzący z hodowli zwierząt metan, podnoszą w atmosferze stężenie gazów cieplarnianych, co powoduje stały wzrost średniej temperatury na Ziemi.
Inne emitowane do atmosfery zanieczyszczenia, będące głównie produktami ubocznymi przemysłu ciężkiego, niszczą otaczającą planetę warstwę ozonową. Powietrze metropolii obciążone jest dodatkowo smogiem i zanieczyszczeniem cieplnym.

Źródłem zanieczyszczenia wody są nawozy sztuczne, pestycydy, odchody zwierzęce, oleje i środki chemiczne. Do dziś nierozwiązanym problemem wielu krajów jest oczyszczanie ścieków. W dodatku zanieczyszczenia przedostają się z wody do gleby. Do zanieczyszczenia gleby przyczynia się również coraz większa liczba odpadów. Niektóre odpady rozkładają się niezwykle powoli: trwa to niekiedy nawet tysiące lat, a przez cały ten czas do gleby przenikają z nich szkodliwe substancje.

Konsekwencje

Globalne ocieplenie i miejskie wyspy ciepła skłaniają ludzi do korzystania z urządzeń klimatyzacyjnych, które powodują wyższe zużycie energii. Zwiększone zapotrzebowanie na energię w wielu krajach pokrywają elektrownie, które zanieczyszczają środowisko i przyczyniają się do dalszego ocieplenia klimatu. Podwyższenie temperatury na Ziemi skutkuje zmianą klimatu: niektóre obszary pustynnieją, obracając się w jałowe nieużytki. Na nieurodzajnych obszarach występuje niedobór produkowanej żywności. Pustynnienie skutkuje brakiem wody pitnej.

Globalne ocieplenie powoduje topnienie pól lodowych i lodowców, a więc podniesienie poziomu oceanów.
Zmiana klimatu, substancje chemiczne, pochodzące z produkcji przemysłowej i rolniczej, jak również z rozkładających się odpadów, kwaśne deszcze, eutrofizacja: wszystko to prowadzi do niszczenia przyrody. Zmiana warunków życia i niszczenie przyrody prowadzą do zaburzeń w łańcuchu pokarmowym, a w konsekwencji w całych ekosystemach.
Emisja zanieczyszczeń do wody niszczy środowisko wodne. Zarówno upał, jak i zanieczyszczenie wody i żywności, przyczyniają się do rozprzestrzeniania się licznych chorób i epidemii.

Niektóre obszary stają się niezdatne do zamieszkania na skutek nadmiernego ocieplenia klimatu, braku wody pitnej lub żywności. Z tych obszarów ma miejsce masowa migracja ludności na tereny nadające się jeszcze do życia.

Jeśli nie zadbamy o jej ochronę, stan naszej planety może ulec poważnemu pogorszeniu. My sami wiele możemy zrobić, aby tego uniknąć, dokonując świadomych wyborów konsumenckich i zmieniając styl życia. Na przykład: zużywajmy mniej tworzyw sztucznych, rzadziej korzystajmy z samochodu, zbierajmy odpady selektywnie, kompostujmy i prowadźmy energooszczędne gospodarstwa domowe. Liczy się każdy krok!

Ochrona środowiska jest również dużym wyzwaniem także dla społeczeństwa. Główną odpowiedzialność w tej kwestii ponoszą organy ustawodawcze. Inwestycje z zakresu ochrony środowiska i ochrony przyrody należy wspomagać przepisami prawnymi. Zalesianie i transport publiczny muszą otrzymywać priorytetowe wsparcie. Należy zwrócić szczególną uwagę na prawidłową gospodarkę odpadami i oczyszczanie ścieków oraz wyeliminować technologie szkodliwe dla środowiska.

Aby wyeliminować obciążenie środowiska, często nie wystarczy działanie na szczeblu lokalnym czy krajowym, ale potrzebna jest współpraca na poziomie światowym. Przykładem takiej współpracy jest projekt oczyszczania oceanów. Na rozwiązanie czekają kwestie przeludnienia i nadkonsumpcji. Nie wiadomo, ilu ludzi Ziemia będzie w stanie w dalszej perspektywie utrzymać w warunkach takiego obciążenia środowiska. Konieczne jest rozpowszechnianie na jak największą skalę przyjaznych środowisku technologii w zakresie wytwarzania energii, transportu i opakowań. Niezbędne jest również wypracowanie technologii, która pozwoliłaby na usuwanie dwutlenku węgla z atmosfery na skalę przemysłową, to znaczy w ilości kilku miliardów ton rocznie.